فرانسه نگران جنگ علیه لبنان شده است؟

اظهارنظری از «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه درباره لزوم توقف صدور تسلیحات به اسرائیل با خشم مقامات صهیونیستی روبرو شده است. این اظهار نظر زمانی خبرساز شد که رئیس جمهور فرانسه در گفت‌وگو با رادیو «فرانس اینتر»، اظهار داشت که توقف ارسال تسلیحات به (رژیم) اسرائیل برای حمله به غزه و لبنان اولین راه حل سیاسی برای پایان دادن به این درگیری‌ها است. مکرون تاکید کرد که هیچ اقدام مثبت و سازنده ای در ارتباط با حل این مناقشه تاکنون رخ نداده است و از اینکه تل آویو موضع فرانسه را نمی شنود، ابراز ناراحتی کرد و افزود: «من بارها به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هشدار داده ام که حمله به نوار غزه و کشتار مردم این منطقه اشتباهی بزرگ است.»

در واکنش به درخواست رئیس جمهور فرانسه برای توقف صدور سلاح به اسرائیل، «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی به شدت برآشفت و پس از آن مکرون در تماس تلفنی دیگری خطاب به نتانیاهو تاکید کرد که محموله‌های سلاح و افزایش مدت زمان جنگ در غزه و توسعه آن به لبنان هرگز نمی‌تواند آن امنیتی را که اسرائیل به دنبال آن است، برایش فراهم کند.

در نگاه اولیه به نظر می‌رسد که فرانسه به شدت نگران گسترش جنگ به لبنان است، هرچند پاریس همچنان خود را متحد طبیعی تل آویو می‌داند. با این حال این جای سوال است که دلایل نگرانی فرانسوی‌ها از ادامه جنگ اسرائیل در غزه و لبنان چیست؟

پاسخ به فشار داخلی در فرانسه

شاید یکی از مهمترین دلایلی که باعث شده فرانسه با گذشت یک سال از جنگ غزه اکنون خواستار توقف صادرات سلاح به اسرائیل شود، فشار افکارعمومی و داخلی در خود فرانسه باشد. «کریم امیل بیتار»، استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه «سنت جوزف» بیروت، معتقد است که مکرون تلاش دارد تا با اعلام درخواست برای توقف صادرات سلاح به اسرائیل، برخی جوانب داخلی در فرانسه را هم در نظر بگیرد. به گفته بیتار، تلاش برای جلب رضایت در داخل فرانسه یکی از اهداف مکرون از اظهارات اخیر او درباره توقف صدور سلاح به اسرائیل است. تحولات اخیر هم نشان داده که گروه‌های حامی فلسطین در پاریس و دیگر شهرهای فرانسه توانسته‌اند همراهی افکارعمومی این کشور برای توقف جنگ را بدست آوردند. برگزاری ده‌ها تظاهرات و اعتراضات خیابانی در پاریس علیه جنگ غزه بیانگر گسترش خشم عمومی فرانسوی‌ها نسبت به جنگ در غزه و اکنون لبنان است. در 19 شهریورماه امسال یعنی کمتر از یک ماه پیش، ، حدود 2 هزار نفر در پاریس، پایتخت فرانسه، در حمایت از مردم فلسطین تظاهرات کردند. تظاهرکنندگان که بیشتر آن‌ها جوانان با پوشش غربی بودند، شعارهایی مانند «اسرائیل برو، فلسطین مال تو نیست» و «بچه‌های غزه، بچه‌های فلسطین، بشریت در معرض کشتار است» سر دادند. در عین حال حمایت از فلسطین به میان سیاستمداران فرانسوی نیز کشیده شده است و در خردادماه امسال، «سباستین دیلوگو»، نماینده حزب «فرانسه تسلیم ناپذیر» هنگام پرسشی از دولت درباره وضعیت غزه پرچم فلسطین را در پارلمان این کشور به اهتزاز درآورد، هرچند این نماینده سپس با تعلیق دو هفته‌ای ورود به پارلمان روبرو شد. چند روز بعد از آن هم بیش از ۵۰ تن از نمایندگان مخالف دولت در پارلمان فرانسه در جریان نشست پارلمانی، لباس‌های خود را به رنگ‌های پرچم فلسطین انتخاب کردند. علاوه بر این، «راشل کیکی»، یکی دیگر از نمایندگان پارلمان فرانسه نیز در جریان طرح سوال کابینه از دولت این کشور، پرچم فلسطین را وارد جلسه کرد، اما نیروهای امنیتی مداخله کرده و پرچم را از این نماینده پارلمان گرفتند.

نگرانی از جنگ بزرگ

برخی تحلیلگران بین الملل نیز معتقدند افزایش تعداد تلفات، گسترش جنگ به لبنان و تشدید احتمال وقوع یک جنگ زمینی بزرگ در خاورمیانه، این بار رئیس جمهور فرانسه را به شدت نسبت به ادامه بمباران غزه و جنوب لبنان توسط اسرائیل نگران کرده است. جنگی که از یک سال پیش با هجوم صهیونیست‌ها به غزه آغاز شد، اکنون دیگر به باریکه غزه محدود نیست و زبانه‌های آتش از دو ماه پیش دامن مناطق جنوبی لبنان را هم فرا گرفته است. جمهوری اسلامی ایران اگرچه هدف خود را توقف جنگ و آتش بس اعلام کرده، اما اقدامات نتانیاهو و نظامیان صهیونیست در ادامه خونریزی در لبنان و غزه و همچنین گردن کشی‌های نتانیاهو در منطقه ممکن است وقوع یک جنگ تمام عیار و ورود ایران به فاز جنگ تمام عیار علیه اسرائیل را اجتناب ناپذیر کند. ایران بارها خواستار آتش بس انسانی در جنگ غزه و لبنان شده، اما به نظر میرسد که صهیونیست‌ها تا زمان در اختیار داشتن تسلیحات آمریکایی و غربی همچنان بر ادامه جنگ اصرار دارند. حتی با وجود دو بار حمله موشکی ایران به عمق اسرائیل، اما اصرار تل آویو بر ادامه جنگ ممکن است با واکنش‌های بعدی تهران روبرو شود و در این صورت وقوع جنگ همه جانبه در منطقه دور از ذهن نیست. برای غربی‌ها و آمریکایی‌ها از جمله دولت فرانسه که اکنون دو سال است در جبهه جنگ اوکراین مقابل روسیه درگیر هستند، باز شدن جبهه جنگ جدید در غرب آسیا جز به معنای از دست رفتن تمرکز غرب روی جبهه اوکراین نخواهد بود. در واقع اگر یک جنگ تمام عیار در منطقه رخ دهد، غرب ناگزیر خواهد بود بخشی از منابع مالی و تسلیحاتی خود را از جبهه اوکراین متوجه جبهه جدید جنگ در خاورمیانه سازد و این چیزی نیست که مطلوب فرانسه و دیگر شرکای غربی‌اش باشد.

نگاه قیم مآبانه به لبنان

این را نیز باید در نظر داشت که فرانسه با توجه به پیشینه استعماری خود در لبنان، همواره نگاهی قیم مآبانه را به تحولات این کشور دارد و ورود جدی به مسائل لبنان را در حوزه سیاست خارجی خود می‌داند. از این منظر نیز به نظر می‌رسد مکرون زمانی خواستار توقف صدور سلاح به اسرائیل شده که جنگ غزه به جنوب لبنان گسترش یافته است. در شرایط فعلی فرانسوی‌ها تلاش دارند تا با درخواست توقف جنگ بویژه در لبنان، گروه‌های حامی خود در داخل لبنان را راضی نگه دارند و با درخواست برای توقف جنگ و جلوگیری از صدور سلاح به اسرائیل،  خود را در تحولات لبنان صاحب نظر نشان دهند.